Ongemak kan in vele gedaanten voorkomen
Het ongemak.. van een moeilijk gesprek.. maar ook het ongemak van een niet-gevoerd gesprek. Voor je het weet zit je in een ongemakkelijk gesprek of een ongemakkelijke situatie. En gesprekken die niet worden gevoerd kosten veel energie. Je lost er eigenlijk niks mee op, integendeel.. je houdt het ongemak alleen maar in stand.
Soms zijn er teams die dit in stand houden, of zelfs hele organisaties. Ze weten precies hoe ze het ongemak uit de weg kunnen gaan. Doen er alles aan om het maar niet tegen te komen. Nemen zelfs mensen aan die dit patroon – van vermijden- zo goed kennen.
En wat daarmee gebeurt is dat het zich steeds meer gaat opdringen. Mensen gaan voelen dat er iets aan de hand is. En op t moment dat ze in de buurt komen en het wordt ongemakkelijk- dan zetten ze weer patronen (overlevingsstrategieën) in om het maar niet tegen te komen op de werkvloer.
Ongemak is ongemakkelijk
Op den duur kan dit gedrag de samenwerking in je team tegenwerken. Worden er nog wel gesprekken gevoerd? Of nieuwe ideeën gedeeld? Wordt er niet gekunsteld met elkaar omgegaan om het ongemak maar te vermijden? Alsof je niet alles mag zeggen of delen?
Verbreed je blik op ongemak
In teams kan ongemak vaak onder de oppervlakte sluimeren, zonder dat het direct wordt uitgesproken. Systemische principes bieden een waardevolle lens om dit ongemak te onderzoeken en te begrijpen waar het precies wringt. Hier zijn drie belangrijke principes die een rol spelen in het uitpluizen van ongemak binnen teams:
- Balans in geven en nemen
Binnen een team moet er een evenwicht zijn tussen wat iedereen geeft en ontvangt. Als teamleden het gevoel hebben dat ze te veel geven zonder erkenning of voldoende terug te krijgen, ontstaat er frustratie en ongemak. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen wanneer één persoon constant meer verantwoordelijkheid op zich neemt dan anderen, of wanneer iemand zich ondergewaardeerd voelt voor zijn of haar inspanningen. Het herstellen van deze balans is cruciaal voor een gezonde samenwerking. - Duidelijkheid over rollen en verantwoordelijkheden
Duidelijkheid over rollen en verantwoordelijkheden is essentieel voor een goed functionerend team. Wanneer er verwarring is over wie welke taken uitvoert of wie beslissingen mag nemen, ontstaat er onzekerheid. Ongemak kan ontstaan als iemand niet weet waar hij of zij staat in de hiërarchie of als bepaalde taken steeds onduidelijk blijven. Door te kijken naar de ordening binnen het team, kunnen onduidelijkheden worden opgehelderd, waardoor spanningen verminderen. - Onderdeel voelen van het team
Iedereen wil zich onderdeel van het team voelen en erkend worden voor wat hij of zij bijdraagt. Ongemak kan ontstaan wanneer mensen zich buitengesloten voelen of het gevoel hebben dat hun bijdrage niet gezien of gewaardeerd wordt. Dit kan leiden tot afstand, wantrouwen en verminderde samenwerking. Het is daarom belangrijk om te onderzoeken of iedereen de ruimte krijgt om bij te dragen en of ieder teamlid zich gezien voelt.
Door het toepassen van deze systemische principes kun je niet alleen het ongemak binnen het team identificeren, maar ook structurele oplossingen vinden om de samenwerking te verbeteren.
Ongemak versus Gemak
Wat we niet mogen vergeten is dat ongemak de keerzijde is van gemak. Dus hoe zou het zijn als ongemak er ook mag zijn? Want ongemak maakt ook ruimte. Ruimte voor groei, een nieuwe kijk op zaken of voor nieuwe relaties en verbindingen. Ruimte voor gemak 😉.
Bij Blikverbreders verbreden we je blik met systemische werkvormen. Je krijgt altijd te zien wat er op dit moment nodig is om weer beweging te krijgen in een team of organisatie. En soms is dit- daar komt ie- heel ongemakkelijk.
